روز پنجم مهر مصادف با 27 سپتامبر، روز جهانی گردشگری و جهانگردی است.
سازمان جهانی گردشگری به اختصار (UNWTO) مستقر در شهر مادرید اسپانیا، یکی از نمایندگی‌های سازمان ملل است که در رابطه با امور جهان گردی تحقیق می‌کند و سالانه گزارشی نیز منتشر می‌کند. با بزرگترین سامانه مشاغل تبریز همراه باشید:
سازمان جهانی گردشگری
این سازمان با هدف برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری برای گردشگری پایدار در جهان بنیان‌گذاری شد. فعالیتهای سازمان جهانی گردشگری تا کنون بر پایه اتخاذ تصمیم‌های اقتصادی و سیاست‌گذاری برای پیشرفت گردشگری بوده است. این تصمیم‌ها در راستای حمایت از محیط زیست و حفظ و توسعه مناطق گردشگرپذیر و ایجاد صلح و تعامل میان کشورها فعالیت می‌کنند. ریشه کنی فقر، برابری جنسیتی و جلوگیری از مرگ اطفال از دیگر اهداف مهم این سازمان به شمار می‌آید که تحت عنوان «توسعه هزاره» پیگیری می‌شوند.
البته این سازمان از سال 1920 فعالیت‌هایی را با نام کنگره رسمی گردشگری انجام می‌داد. اما سال 1970 مقر اصلی آن در مادرید بنیان نهاده شد و در سال 2003 نیز به عنوان کارگزار تخصصی سازمان ملل معرفی شد. در حال حاضر این سازمان 150 عضو اصلی، دو عضو ناظر و 300 عضو وابسته دارد. ایران نیز که یکی از اعضای اصلی این سازمان است در سال 1392 عنوان نایب رییسی این سازمان را از آن خود کرد و اکنون نیز یکی از اعضای اجرایی سازمان گردشگری است.
برگزاری جشن روز جهانی گردشگری توسط سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد از سال 1980 آغاز شد و در جریان آن هرساله در 27 سپتامبر این جشن برگزار می‌شود. این روز خاص و ویژه به این دلیل انتخاب شد، که در 27 سپتامبر سال 1970 قوانین UNWTO اجرا شد و نقش برجسته‌ای در صنعت گردشگری جهان ایفا کرد. اهمیت این قوانین به این دلیل بود که مردم را نسبت به نقش قابل‌توجه گردشگری در جامعه بینالمللی آگاه می‌کردند و همچنین چگونگی ارزش‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی در جهان را نشان می‌دادند.
پدیده ی مسافرت را از محلي به محل ديگر و از كشوري به كشور ديگر، بدون در نظر داشتن قصد مهاجرت، اشتغال يا اقامت مستمر، جهانگردی گويند. از ديد سازمان ملل «جهانگرد يا گردشگر كسي است كه كشوری غير از كشور محل اقامت خود را مورد بازديد قرار دهد، مشروط بر اينكه، اين بازديد به منظور احراز هيچگونه شغل و كسبی نباشد و حداقل 24 ساعت و حداكثر سه ماه در كشور ميزبان توقف نمايد و مسافرت او مبنی بر يکی از علل زير باشد: ورزشی و تفريحی، استراحت، گذراندن تعطيلات، امور خانوادگی، درمان و امور پزشکی، ورزش، امور مذهبی، مأموريت يا شركت در هم‌انديشی‌ها.»
انواع جهانگردی
جهانگردی بر حسب اهدافی که مردم به جهت آن سفر می‌کنند، دارای اقسام ذیل است:
1- جهانگردی تفریحی؛ افراد یا دسته‌هایی را شامل می‌شود كه با هدف تفریح، استراحت، گذراندن تعطیلات از سرزمین خود به سفر می‌روند.
2- جهانگردی درمانی؛ شامل افرادی می‌شود كه برای استفاده از تغییرات آب و هوا، با هدف پزشكی و درمانی و استفاده از آبهای معدنی، اقدام به مسافرت می‌كنند.
3- جهانگردی فرهنگی؛ که در آن افراد برای آشنایی با فرهنگ و هنر و آداب و رسوم ملل مختلف، آثار تاریخی و مطالعه علمی، اقدام به سفر می‌كنند.
4- جهانگردی مذهبی؛ هدف از این نوع جهانگردی زیارت اماکن مقدسه، بازدید از اماکن مذهبی مثل مساجد و کلیساها و معابد قدیمی، شرکت در مراسم عبادی و ...
5- جهانگردی ورزشی؛ كه هر نوع مسافرتی را كه به منظور فعالیتهای ورزشی انجام می گیرد، شامل می‌شود؛ مانند كوهنوردی، شكار، شركت در مسابقات و تماشای مسابقات و...
6- جهانگردی تجاری؛ مثل مسافرتهایی كه افراد برای شركت در بازارها و نمایشگاهای كالا و صنایع تأسیسات كارخانه‌ای و نظایر آن انجام می‌دهند.
7- جهانگردی سیاسی؛ مسافرت به منظور شركت در جشن‌های بینالمللی و مراسم خاص و كنگره‌ها و كنفرانسها را جهانگردی سیاسی می‌گویند.
توسعه جهانگردی برای رشد اقتصادی و اجتماعی
جهانگردی دارای خاصیّت ویژه‌ای است كه می‌توان آن را به منزله ی نیروی محرك توسعه اقتصادی مشاغل و اصناف در تمام كشورها محسوب داشت. هیچ كشوری را نمی‌توان یافت كه فاقد مواد اولیّه لازم برای توسعه جهانگردی باشد. آنچه كه كشورها را از هم متمایز می‌سازد، خود به تنهایی جاذبه جهانگردی به شمار می‌رود. طرحهای جهانگردی در كشورهای در حال توسعه از طریق ارائه كمكهای فنی و مالی به طور وسیعی از طرف بیشتر سازمانهای مالی بینالمللی و دفاتر تأمین‌كننده كمكهای اقتصادی و مالی جهانی مورد حمایت قرار گرفته است.
روز گردشگری در ایران
این روز مهم در ایران نیز در هر سال با برگزاری یک همایش با حضور مسئولان و مقامات کشوری و با حضور و تقدیر از برخی فعالان حوزه گردشگری گرامی داشته می شود. علاوه بر این در سال های گذشته به مانند امسال بازدید رایگان موزه ها در روز جهانی جهانگردی که تحت پوشش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هستند از اقدامات این سازمان در این روز است.
در همین راستا، معاون سازمان گردشگری سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی اعلام کرد: با توجه به اینکه روز جهانی گردشگری در سال جاری با ماه محرم متقارن شده است و به دلیل اینکه در بسیاری از شهر های ایران مشغول به برگزاری برنامه‌های مذهبی و مناسبتی با این ایام می باشند، تصمیم بر آن شد تا برای گرامیداشت روز جهانی گردشگری، از این ظرفیت به وجود آمده برای گردشگری مذهبی، بیشتر استفاده شود. در سال های گذشته نیز روز جهانی گردشگری با شعارهایی از جمله صلح، گفت و گو، انرژی، دسترسی، میراث جهانی و آب و توریسم همراه بود. در راستای تحقق اهداف تبریز2018 و جهت توسعه مشاغل تبریز و اصناف تبریز برنامه‌های ویژه‌ای در نظر گرفته شده است.
مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با صدور اطلاعیه ای اعلام کرد امسال مراسم جداگانه ای به مناسبت روز جهانی گردشگری از سوی این سازمان برگزار نمی شود. در این اطلاعیه ضمن عرض تسلیت به مناسبت ایام سوگواری سیدالشهدا (ع) و یاران ایشان آمده است: روز پنجم مهر به مناسبت روز جهانی جهانگردی، بازدید از موزه‌ها و کاخ موزه‌ها و تمام اماکن تحت پوشش سازمان میراث فرهنگی در سراسر کشور برای گردشگران و همه هموطنان رایگان است.
